Urlopy macierzyńskie i tacierzyńskie stają się coraz bardziej powszechne w polskich rodzinach. Wiele osób zastanawia się, jakie są ich prawa i ile dni wolnego mogą otrzymać z tytułu urodzenia dziecka. Przedstawiamy najważniejsze informacje dotyczące tych urlopów oraz zasady ich przyznawania.
- Urlop macierzyński wynosi 14 tygodni tylko dla matki.
- Rodzice mogą skorzystać z 61 tygodni płatnego urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego.
- Ojcu przysługuje 2 tygodnie urlopu ojcowskiego.
- Dyrektywa „work life balance” wprowadza dodatkowe 9 tygodni urlopu rodzicielskiego.
Rodzice mogą liczyć na 61 tygodni płatnego urlopu z tytułu narodzin dziecka, obejmującego urlop macierzyński i rodzicielski. Kluczowe jest, że pierwsze 14 tygodni urlopu macierzyńskiego są zarezerwowane wyłącznie dla matki. W wyjątkowych przypadkach może on trwać 8 tygodni, a ojciec przejmuje wtedy opiekę nad noworodkiem.
Po upływie 14 tygodni macierzyńskiego, jeśli matka zdecyduje się wrócić do pracy, opiekę nad dzieckiem może przejąć ojciec. Warto pamiętać, że oboje rodzice mają prawo do dodatkowych 41 tygodni urlopu rodzicielskiego, a w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka – do 43 tygodni.
Na Dolnym Śląsku, w ostatnim kwartale ubiegłego roku, 21,8 tys. osób otrzymało zasiłki macierzyńskie, z czego 4,8 tys. to mężczyźni, którzy zdecydowali się na pozostanie w domu z dzieckiem. W skali kraju ZUS wypłacił 307,8 tys. zasiłków macierzyńskich, w tym 66,6 tys. mężczyznom.
Urlop ojcowski, niezależnie od macierzyńskiego i rodzicielskiego, wynosi 2 tygodnie. Można go wykorzystać do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia, maksymalnie w dwóch częściach, z których każda musi trwać co najmniej 7 dni.
Dyrektywa unijna „work life balance” wprowadziła dodatkowe dziewięć tygodni urlopu rodzicielskiego, które przysługują tylko jednemu z rodziców. Jeśli mama wykorzystała pełny wymiar urlopu rodzicielskiego, to pozostałe 9 tygodni przechodzi na drugiego rodzica.
Rzeczniczka ZUS, Iwona Kowalska-Matis, wyjaśnia: „Trzeba jednak pamiętać, że pierwsze 14 tygodni macierzyńskiego są zarezerwowane tylko dla mamy”. Dodatkowo, pracownicy posiadający zaświadczenie, o którym mowa w ustawie „Za życiem”, mogą liczyć na do 65 tygodni urlopu rodzicielskiego w przypadku urodzenia jednego dziecka lub 67 tygodni w przypadku porodu mnogiego.
Urlop rodzicielski może być wykorzystany jednorazowo lub w częściach, najpóźniej do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 lat. W ostatnim kwartale 2023 roku, na Dolnym Śląsku, 742 mężczyzn skorzystało z zasiłków i świadczeń krótkoterminowych za okres urlopu rodzicielskiego.
Jeśli korzystasz z programu 800 plus na dziecko, bądź czujny na oszustów.
Na podst. Urząd Miasta Wrocław
