Aż 22 kryminały znalazły się na tzw. długiej liście nominacji do Nagrody Wielkiego Kalibru, bodaj najważniejszego w Polsce wyróżnienia dla tego gatunku powieści. Laur jest niezmiennie przyznawany podczas Międzynarodowego Festiwalu Kryminału, który w tym roku potrwa od 26 do 30 maja. Finałową siódemkę książek poznamy 5 maja. 

  • nagroda wielkiego kalibru 2021

    Książki na długiej liście Nagrody Wielkiego Kalibru


Zwycięzcę NWK poznamy 29 maja

Laureat Nagrody Wielkiego Kalibru zostanie ogłoszony podczas gali będącej punktem kulminacyjnym Międzynarodowego Festiwalu Kryminału. Zwycięzca otrzyma zarówno statuetkę, jak i czek na 25 tys. zł, ufundowany przez prezydenta Wrocławia Jacka Sutryka.

Warto przypomnieć, że Nagroda Wielkiego Kalibru za najlepszą powieść kryminalną w języku polskim jest przyznawana od 2004 roku, a jej pierwszym laureatem był Marek Krajewski (za powieść „Koniec świata w Breslau”). W kolejnych latach laur odbierali także m.in. Marcin Świetlicki (w 2007 roku), Zygmunt Miłoszewski (2008 i 2012), Gaja Grzegorzewska (2011), Wojciech Chmielarz (2015) czy Jędrzej Pasierski (2020).  

Od 2005 roku wręczana jest także Honorowa Nagroda Wielkiego Kalibru, a wśród laureatów jest wielu znakomitych zagranicznych pisarzy, jak Jo Nesbø (2010), Henning Mankell (2014), Tess Gerritsen (2016), a także Polak Zygmunt Miłoszewski (2020).   

Długa lista nominowanych książek 

Kapituła Nagrody Wielkiego Kalibru 2021 (prof. Małgorzata Omilanowska jako przewodnicząca oraz prof. Bernadetta Darska, prof. Anna Gemra, dr Anna Marchewka, Piotr Kofta i Grzegorz Sowula) na razie wybrała na długą listę 22 powieści 22 autorów (Wojciecha Chmielarza nominowane wprawdzie za dwie książki, ale Maryla Szymiczkowa to pseudonim duetu – Jacek Dehnel i Piotr Tarczyński). Cieszy spora reprezentacja kobiet w tym gronie (9 pisarek). 

Krótką listę 7 finalistów poznamy 5 maja.  

1. Krzysztof Bochus, „Wachmistrz” (Skarpa Warszawska)

Grudzień 1929, czas Wielkiego Kryzysu. W Wolnym Mieście Gdańsku bez śladu znikają młode, atrakcyjne kobiety. Wszystkie są biedne i pochodzą z nizin społecznych. Śledztwo prowadzi młody radca Abell. Kierownictwo Kripo do pomocy przydziela mu doświadczonego policyjnego wygę – wachmistrza Kukułkę. 

2. Wojciech Chmielarz, „Prosta sprawa” (Marginesy)

Tajemniczy mężczyzna chce spłacić dług, lecz zostaje wplątany w groźną grę. Nie zna jej zasad, ale kluczem do wszystkiego okazuje się Prosty, którego chcą dorwać i jeleniogórscy gangsterzy i czeska mafia.

3. Wojciech Chmielarz, „Wyrwa” (Marginesy)

Maciej Tomski dowiaduje się, że jego żona Janina zginęła w wypadku samochodowym, nie ma jednak pojęcia, dlaczego doszło do niego pod Mrągowem, skoro Janina powiedziała mu, że jedzie na delegację pod Kraków... A gdy na jej pogrzebie pojawia się tajemniczy mężczyzna, Maciej zaczyna rozumieć, że Janina miała wiele sekretów.

4. Marcin Ciszewski, „To ja, Szpilka. Klub” (Warbook)

Szpilka pracuje w policji. Talent do wplątywania się w kłopoty ma po ojcu, po matce – umiejętność radzenia sobie z wyzwaniami. Nie jest idealna, ale stara się być skuteczna. Nienawidzi zboczeńców, złodziei, paserów i gwałcicieli. Niekiedy sama wymierza sprawiedliwość. Teraz szuka zabójcy znanego pisarza. 

5. Mariusz Czubaj, „Cios kończący” (W.A.B.)

„Cios kończący” to szósta, finałowa część kultowych przygód najlepszego w kraju profilera. Rudolf Heinz od dwóch lat nie pracuje już w policji. O życiu zawodowym właściwe zapomniał, a i w prywatnym nie układa mu się najlepiej. Niespodziewanie jednak zostaje poproszony o pomoc w sprawie brutalnego zabójstwa na Śląsku. 

6. Tomasz Duszyński, „Glatz. Kraj Pana Boga” (SQN)

Rok 1921. W pobliżu Zieleńca zostają odkryte zwłoki. To zaginiona w 1916 roku Sabine Hunfeld, córka znanego importera cygar. Sprawę przejmuje kłodzka policja w osobie Franza Koschelli, szefa nowo utworzonego Wydziału Kryminalnego, który mozolnie odkrywa okoliczności zaginięcia dziewczyny. Przez pięć lat ktoś skutecznie zacierał ślady. Wkrótce dochodzenie przybiera nieoczekiwany obrót, a Franz zostaje okrzyknięty Mścicielem z Kłodzka. Czy zasłużył na ten przydomek?

7. Olgierd Hurka, „Znamię” (Harper Collins Polska)

Joanna Szymalak, prawniczka renomowanej kancelarii, pewnego dnia nie pojawia się w pracy – znika bez śladu. Prowadzone przez policję śledztwo nie daje rezultatów. Tymczasem szef kancelarii, Michał Tumski, odkrywa przekręt mający doprowadzić do wrogiego przejęcia firmy deweloperskiej, której sprawy prowadziła Joanna. Michał wstępuje na wojenną ścieżkę z konkurentem zagrożonej spółki.

8. Izabela Janiszewska, „Wrzask” (Czwarta Strona)

Niezależna reporterka Larysa Luboń wpada na trop sadystycznego sponsora, mężczyzny płacącego studentkom za brutalny seks. Tymczasem ekscentryczny policjant Bruno Wilczyński usiłuje rozwiązać zagadkę tajemniczej śmierci młodej dziewczyny, która niepokojąco przypomina mu pewną sprawę sprzed lat. Każde z nich jest całkowicie oddane swojej pracy i zrobi wszystko, aby dotrzeć do prawdy. Niezależnie od ceny, którą przyjdzie im po drodze zapłacić. 

9. Agnieszka Jeż, „Szaniec” (Burda Książki)

Senne Warmia i Mazury pod koniec lata. Szaniec – ekskluzywny hotel z programem surwiwalowym. Ośmioro gości, którzy znają tylko swoje imiona, pełna izolacja i odcięcie od świata. W trakcie turnusu zostaje zamordowany jeden z uczestników. Przy schludnie ułożonym ciele bez oznak przemocy leży kartka z biblijnym cytatem. Sprawę prowadzą sierżant Wiera Jezierska i komisarz Janusz Kosoń z Komendy Miejskiej Policji w Giżycku. 

10. Anna Kańtoch, „Wiosna zaginionych” (Marginesy)

Krystyna, emerytowana policjantka, jako młoda dziewczyna straciła w tajemniczych okolicznościach brata. W 1963 roku piątka studentów, dwie dziewczyny i trzech chłopaków, wyruszyła w Tatry, troje z nich zostało odnalezionych martwych, jeden – brat Krystyny – zaginął bez wieści. Wrócił tylko Jacek. Teraz, po ponad pięćdziesięciu latach, Krystyna niespodziewanie spotyka go w osiedlowym sklepie w katowickim Nikiszowcu. Krystyna postanawia zmusić go do zdradzenia, co wydarzyło się w górach.

11. Izabela Knyżewska, „Katalog motyli” (Harper Collins Polska)

W warszawskiej dzielnicy willowej ginie Krzysztof Brzeski – młody, dobrze sytuowany mężczyzna. Jego luksusowymi życie wypełnione podróżami, zabawą i beztroską skończyło się w chwili, gdy kobieta, którą najwyraźniej znał, zatopiła w jego ciele nóż. Komisarz Adam Smygalski wraz z aspirantką, Niną Jurską, podejmuje żmudne śledztwo, w którym nic nie jest oczywiste. 

12. Małgorzata J. Kursa, „Malwina i Eliza na tropie. Wszystko przez krasnala” (Lira)

Malwina i Eliza, dwie przyjaciółki z Kraśnika, postanawiają wyjechać i odpocząć z dala od domu. Trafiają do małej wioski w okolicach Giżycka, a spotkanie z ogrodowym krasnalem zmusza je do zmiany kwatery. Pensjonat „Olszynka” wydaje się idealnym miejscem na świąteczny wypoczynek – dysponuje rozległym terenem rekreacyjnym, urokliwą rzeczką w pobliżu, dostępem do jeziora i… zaskakującym wysypem nieboszczek. Nie można zatem się dziwić, że zachwycone rozrywką kraśniczanki z zapałem przystępują do śledztwa.

13. Wojtek Miłoszewski, „Bez reszty” (W.A.B.)

Początek lat dziewięćdziesiątych. Ludzie Krakowa są podzieleni. Jedni biednieją w oszałamiającym tempie, a inni zastraszająco szybko się bogacą. W mieście pojawia się nowy gang, który toruje sobie ścieżki potworną brutalnością. Przestępczość zorganizowana oraz handel amfetaminą to nowość dla policji, która dopiero co porzuciła starą, milicyjną nazwę. Komisarz Kastor Grudziński musi sobie poradzić ze zmianami w komendzie wojewódzkiej, ale przede wszystkim przekonać swoich przełożonych, że potrzebne są nowe metody działania. 

14. Magda Mrugalska, „Biała kalia” (Wydawnictwo Miejskie Posnania)

Intrygująca powieść kryminalna, której akcja rozpoczyna się w Poznaniu w pewne ciepłe lipcowe popołudnie 1908 roku. Lokatorzy kamienicy na poznańskiej Wildzie ustawiają się do pamiątkowego zdjęcia, nic nie zapowiada nadchodzącej tragedii. Kiedy rodzice zauważają brak jednej z córek, rozpoczynają się gorączkowe poszukiwania. Niestety, dopiero o świcie poznają prawdę. Zwłoki dziewczynki leżą pod przydrożnym krzyżem, na ciele dziecka ktoś położył białą kalię…

15. Magdalena Parys, „Książę” (Agora)

W berlińskiej katedrze zostają odnalezione zwłoki ukrzyżowanego księdza. W niejasnych okolicznościach wybucha pożar na imigranckim osiedlu, a w poszczególnych landach rosną nastroje separatystyczne i odżywa toksyczny nacjonalizm. Komu są na rękę pozornie nie związane ze sobą sprawy? W meandrach afery będą musieli się odnaleźć prezydent berlińskiej policji Tschapieski, dziennikarka Dagmara Bosch i komisarz Kowalski.

16. M.M. Perr, „629 kości” (Prozami)

Grupa maturzystów gubi szlak w czasie zamieci śnieżnej w Bieszczadach. Szukając schronienia w stojącej na uboczu chacie, dokonują makabrycznego odkrycia. W jednym z pomieszczeń znajdują trzydzieści drewnianych skrzynek, a w nich setki kości oraz zeszyty, w których opisano ostatnie tygodnie życia każdej z ofiar. Sprawę prowadzi podkomisarz Robert Lew. Wszystko wskazuje na to, że morderca dokonywał przez parędziesiąt lat zbrodni, których nikt nie zauważył.

17. Anna Rosłoniec, „Zorza” (MG)

Tytułowa „Zorza” to pseudonim tajnej agentki polskiego wywiadu – legendarnej „Dwójki”. W styczniu 1939 roku, czyli na krótko przed wybuchem II wojny światowej, zostaje jej zlecone ważne zadanie. Wraz z partnerem ma przetransportować ściśle tajną przesyłkę – śmiercionośną broń chemiczną o kryptonimie S‑10, która powinna trafić w bezpieczne miejsce. Nie wszystko idzie zgodnie z planem. 

18. Marek Stelar, „Intruz” (Filia)

Dwaj bracia po dwóch stronach barykady. Zamknięty w sobie cichy urzędnik kontra funkcjonariusz ABW, który zdradził. Gdzieś wysoko w strukturach władzy jest „kret”, którego działania mogą pozbawić państwo polskie potencjalnej przewagi i światowego prymatu na jednym z niewielu pól, na którym jest to jeszcze możliwe – produkcji grafenu, materiału przyszłości. A w tle rozgrywka polskich służb specjalnych i Guoija Anquan Bu, wywiadu Chińskiej Republiki Ludowej.

19. Jakub Szamałek, „Gdziekolwiek spojrzysz” (W.A.B.)

Jesień 2020 roku. Dochodzi do katastrofalnego wycieku na terenie kopalni miedzi. W ręce analityków złośliwego oprogramowania trafia tajemniczy wirus. Julita Wójcicka odkrywa, że złoczyńcy, których śledzi od dwóch lat, zainteresowali się nagle… zbiorami bibliotecznymi. Te wszystkie wątki zazębiają się ze sobą, a mianownikiem, który je łączy, jest sztuczna inteligencja.

20. Klaudiusz Szymańczak, „Mroczny świt” (Wydawnictwo Literackie)

Stany Zjednoczone. W luksusowym apartamencie na Manhattanie zostaje znalezione ciało prokuratora. Ślad po nakłuciu, nacięcie na czole, lalki starannie ułożone na fotelu i muzyka klasyczna w tle – oto niecodzienne okoliczności jego śmierci. Dochodzenie prowadzą John Slade, agent FBI o polskich korzeniach, oraz Karen Lee, mająca bacznie obserwować swojego partnera. Wkrótce sprawy zaczynają się komplikować, giną kolejni pracownicy federalni, a śledczy dostrzegają, że każdemu z morderstw towarzyszy zagadkowy szczegół związany z Polską.

21. Maryla Szymiczkowa, „Złoty róg” (Znak)

Listopadowy ranek 1900 roku. Pod domem profesorowej na św. Jana tłoczno od gapiów – w bramie naprzeciwko znaleziono ciało mężczyzny! Jednak Zofia Szczupaczyńska tylko rzuca okiem na miejsce zbrodni. Nie ma teraz czasu rozpocząć śledztwa – pędzi do bazyliki Mariackiej na najgorętsze wydarzenie sezonu: ślub poety Rydla z chłopką! Ale potem na weselu w wiejskiej chacie nieoczekiwanie wpada na trop wydarzeń, które pokazują morderstwo na św. Jana w nowym świetle.

22. Ida Żmiejewska, „Warszawianka. Gdy zgasną światła” (Skarpa Warszawska)

Maj 1887 roku. Warszawskim światkiem teatralnym wstrząsa wiadomość, że znana artystka baletu, Zofia Ostrowska została zasztyletowana. Wszystkie poszlaki wskazują na jej ostatniego kochanka, policjanta Aleksandra Woronina. Tymczasem do Warszawy, po prawie półtorarocznej nieobecności, wraz z matką i siostrą, wraca Leontyna Rapacka. Dociera do niej wieść o aresztowaniu Woronina. Panna początkowo nie chce mieć nic wspólnego z tą sprawą, ale dowiaduje się, że ma moralny dług wobec policjanta.